Trà Thái Bình Hầu Khôi được trồng từ đầu thế kỷ 20 tại khu vực Hầu Khanh, chân núi Hoàng Sơn, Huyện Hoàng Sơn (nguyên là huyện Thái Bình), tỉnh An Huy, Trung Quốc.
Hoàng sơn không chỉ là khu du lịch phong cảnh nổi tiếng của Trung Quốc, mà còn là một trong những nơi sản xuất danh trà của đất nước này. Ở đây không chỉ có trà Hoàng Sơn Mao Phong nổi tiếng gần xa mà còn có trà Thái Bình Hầu Khôi vang danh thiên hạ.
Trà Thái Bình Hầu Khôi sản xuất tại các khu vực Hầu Khanh, Phụng Hoàng sơn, Sư Đồng sơn, Kê Công sơn, Kê Công Tiêm, ở làng Tân Minh, huyện Hoàng Sơn thành phố Hoàng Sơn, tỉnh An Huy. Trong các khu vực nói trên thì chất lượng trà ở Hầu Khanh đứng đầu.
Hầu Khanh ở phía đông bắc huyện Hoàng Sơn hơn 30 dặm, nơi đây quần thể núi bao bọc, sơn thuỷ hữu tình, khí hậu ôn hoà, vườn trà đa phần ở trên núi cao từ 500 đến 700 mét so với mực nước biển, do bởi lượng mưa dồi dào, ôn độ lớn, ánh nắng vừa phải, chất đất phì nhiêu đã khiến cho sự sinh trưởng của cây trà Hầu Khôi có được điều kiện thiên nhiên ưu đãi.
Việc thu hái và chế biến trà Thái Bình Hầu Khôi rất nghiêm túc tỉ mỉ. Trà Hầu Khôi hái lúc chồi có lá, chồi trà mập khoẻ, sắc xanh, có nhiều lông tơ, tươi non, đảm bảo chất lượng thành phẩm của trà. Thời kì hái trà Hầu Khôi vào khoảng từ tiết Cốc Vũ đến tiết Lập Hạ. Lúc hái theo tiêu chuẩn “tứ giản bát bất thái” (4 chọn và 8 không hái).
“Tứ giản” là chọn núi cao không chọn núi thấp, chọn phía núi mát không chọn phía núi nắng, chọn cành mập khoẻ không chọn cành mềm yếu có bệnh, đảm bảo lá trà non tươi lớn nhỏ chỉnh tề; đối với chồi đã hái về cần theo tiêu chuẩn 1 chồi 2 lá.
“Bát bất thái” tức không có chồi không hái, nhỏ không hái, lớn không hái, gầy không hái, cong mềm không hái, sắc nhạt không hái, chồi đỏ tía không hái, sâu đục lá không hái.
Việc thu hái và chế biến trà Hầu Khôi như sau: hái trà buổi sáng, buổi trưa chọn, buổi chiều chế biến. Trà Hầu Khôi tổng cộng chia làm 9 cấp: Hầu Khôi, Khôi tiêm, Cống tiêm, Thiên tiêm, Địa tiêm, Nhân tiêm , Hoà tiêm, Nguyên tiêm, Loan tiêm, trong đó Hầu Khôi là cực phẩm, thứ đến là Khôi tiêm.
Phương pháp gia công trà Thái Bình Hầu Khôi chỉ có 2 công đoạn là sao trà và sấy trà, không cần vò. Khi sao trà, dùng tay trộn trên chảo, lửa nóng khoảng 100 độ trở lên, mỗi lần sao chỉ từ 100 đến 150 gram lá tươi, sao liên tục trên chảo từ 3 đến 5 phút, toàn bộ quá trình chế biến chừng 4 đến 5 tiếng đồng hồ. Cách vô bao đóng gói trà Thái Bình Hầu Khanh cũng rất kĩ lưỡng, cho vào hộp thiếc khi còn nóng, đợi sau khi trà hơi nguội đậy kín nắp để lá trà không biến chất.
Ngoại hình của trà Thái Bình Hầu Khôi là 2 lá bao lấy chồi, dẹt mà thẳng, dáng tự nhiên, ẩn hiện lông tơ trắng, nên có cách nói là: “Hầu Khôi lưỡng đầu tiêm, bất tán bất kiều bất quyển biên” (trà Hầu Khôi hai đầu nhọn, không bung không vênh không cuốn biên). Sắc của lá xanh mướt, gân xanh của lá ẩn đỏ, tục gọi là “hồng ti tuyến”. Mùi hương của trà cao khiết, vị ngọt đằm, có “Hầu vận” (những đặc tính riêng có của trà Hầu Khôi) đặc biệt độc đáo. Sắc nước xanh trong, lá non tươi láng, chồi mập khoẻ.
Pha trà Thái Bình Hầu Khôi
Khi pha trà Thái Bình Hầu Khôi, dùng “trung đầu pháp”, tức trước tiên bỏ trà vào li sứ hoặc li thuỷ tinh, chế nước sôi khoảng 90 độ chừng 1/3 li, đợi sau khi lá trà ngấm bung ra mới chế đầy nước sôi. Lúc mới bắt đầu uống, lá trà từ từ bung, hai lá bao lấy một chồi, hoặc nổi giữa chừng hoặc chìm, khiến người uống có cảm giác như “đao thương lâm lập” (đao thương tua tủa dựng lên như rừng) “long phi phụng vũ” (rồng bay phượng múa), khi thưởng thức, sắc nước xanh trong, mùi hương cao khiết, phảng phất có mùi hoa lan quyền rũ, vị ngọt đằm thắm ngon miệng.
Trà Thái Bình Hầu Khôi có lịch sử lâu đời:
– Năm 1912 đoạt giải loại trà ưu tú tại hội chợ Nam Kinh.
– Năm 1955 được đưa vào danh sách 10 loại trà nổi tiếng nhất Trung Quốc.
– Năm 2004 đoạt danh hiệu “Trà vương” của dòng lục trà, bán đấu giá 50 gram trà có giá 61,000 (Sáu mươi mốt nghìn) Nhân dân tệ.
– Tháng 3 năm 2007, Hồ Cẩm Đào dùng làm quốc lễ tặng cho tổng thống Putin.